Wat is circulair bouwen?

Circulaire bouwen is een duurzame aanpak voor het ontwerpen, bouwen, renoveren en slopen van gebouwen en infrastructuur. Hierbij worden duurzame en herbruikbare materialen gebruikt en afval geminimaliseerd om de levensduur van producten te verlengen. Dit is een belangrijk onderdeel van de Civiele Techniek, omdat het zich bezighoudt met duurzaam bouwen van infrastructuur zoals wegen, stuwen en bruggen. Circulaire bouwen wil CO2-uitstoot en druk op hulpbronnen verminderen door efficiënter gebruik te maken van materialen.

circulair bouwen

Doelstelling circulaire economie 2050

De Nederlandse overheid werkt samen met verschillende organisaties om zuiniger en slimmer met grondstoffen om te gaan. Het doel is om zo een volledig circulaire economie te realiseren in Nederland in 2050. Het kabinet heeft hiervoor drie doelstellingen geformuleerd:

  1. Efficiënter gebruik maken van grondstoffen in bestaande productieprocessen;
  2. Gebruik maken van duurzaam geproduceerde grondstoffen;
  3. De ontwikkeling van nieuwe circulaire productiemethodes en producten.

Dit moet Nederland minder afhankelijk maken van fossiele bronnen en is beter voor het milieu.

Het circulair bouwen van Nederlandse bruggen

Komende jaren zijn veel bruggen toe aan grondig onderhoud of vervanging. Om dat zo milieuvriendelijk mogelijk te doen wordt onderzoek gedaan naar het meest geschikte model voor circulaire bouwen. Nergens ter wereld heeft een land zoveel bruggen per vierkante kilometer als Nederland. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor het beheer van meer dan duizend bruggen. Kort na de tweede wereldoorlog is in Nederland veel infrastructuur aangelegd. Naar verwachting zouden stalen of betonnen bruggen 100 jaar meegaan, maar doordat het verkeer intensiever is geworden is er eerder onderhoud nodig. In sommige gevallen moeten bruggen helemaal worden vervangen.

Economische voordelen van circulair bouwen

De economische voordelen van circulaire bouw zijn:

  • Kostenbesparing: materialen worden hergebruikt en er zijn minder afval- en sloopkosten op de lange termijn.
  • Nieuwe banen: circulaire bouw kan leiden tot economische groei en nieuwe banen.
  • Hogere waarde van vastgoed: gebouwen en infrastructuur die met circulaire materialen zijn gebouwd, hebben vaak een hogere waarde en kunnen hogere prijzen opbrengen bij verkoop of verhuur.

Het bouwen van bruggen kan de reistijd verkorten en daarmee goed zijn voor de economie. Locaties die omgeven zijn door water kunnen economisch opbloeien door bruggen aan te leggen. Gezien één derde van Nederland onder de zeespiegel ligt, is het geen verrassing dat Nederland voorloper is in circulaire bruggenbouw.

Circulair bouwen verminderd CO2 uitstoot

Door bruggen circulair te bouwen en minder gebruik te maken van staal en beton verminderd de CO2 uitstoot. Daarnaast vraagt het recyclen van onderdelen van oude bruggen om veel energie, doordat het materiaal van elkaar gescheiden moet worden en het vermalen moet worden voordat het hergebruikt kan worden. Om de circulariteit milieuvriendelijker te maken houdt de Civiele Techniek zich bezig met het efficiënt hergebruiken van brug onderdelen bij nieuwe constructies.

circulair bouwen

Modulaire bouw voor circulaire infrastructuur

Het veranderen of hergebruiken van functionaliteit is een revolutionaire ontwikkeling. Het gebeurt steeds vaker, zoals bijvoorbeeld een fabriek die een nieuwe functie krijgt als restaurant. Dit gebeurt ook bij de infrastructuur.  Bruggen die de intensiviteit van het verkeer niet meer aankunnen, kunnen bijvoorbeeld worden omgebouwd tot bruggen voor fietsers en voetgangers. Een andere optie is om onderdelen van een oude brug te gebruiken voor een nieuwe brug, dit wordt rebuild genoemd. Om rebuild optimaal te benutten, is het belangrijk dat bruggen slim ontworpen worden. De bruggen moeten modulair gebouwd worden, zodat de brug onderdelen als legoblokjes in en uit elkaar gehaald kunnen worden.

Circulaire materialen

Circulaire materialen zijn herbruikbaar, recyclebaar of biologisch afbreekbaar en dragen bij aan een circulaire economie. Deze materialen worden duurzaam geproduceerd en zijn vrij van schadelijke stoffen. Voorbeelden van circulaire materialen zijn bioplastics, gerecycled papier, organische vezels, gerecycled metaal en natuurlijke materialen zoals hout, kurk, bamboe en stro. Het ontwikkelen van circulaire materialen vereist samenwerking tussen sectoren en een focus op afvalminimalisatie en grondstoffenhergebruik. Investeringen in de ontwikkeling van innovatieve circulaire materialen kunnen leiden tot een efficiëntere, duurzamere en milieuvriendelijkere economie.

De integratie van circulariteitslabel

De civiele techniek wil alle bruggen in kaart brengen en deze bestuderen. Dit is een flinke uitdaging omdat Nederland duizenden bruggen telt. Vandaar dat kunstmatige intelligentie wordt ingezet. Aan de hand van drones en sensoren kunnen alle bruggen bestudeerd worden. Zo wordt data verzameld over de leeftijd, de structuur en het materiaal van een brug. Deze informatie kan gebruikt worden om de bruggen met elkaar te vergelijken en zo kunnen alle bruggen een circulariteitslabel krijgen. Zo’n circulariteitslabel is vergelijkbaar aan een energielabel. Door de circulariteitslabel te integreren wordt het aanleggen, onderhouden en demonteren gemakkelijker.

Voor optimale circulariteit is samenwerking nodig tussen de mensen die de bruggen onderhouden en de mensen die betrokken zijn bij de nieuwbouw. Hierdoor kunnen onderdelen van bruggen efficiënt worden gedemonteerd en hergebruikt.

Vind je de bouw van bruggen en andere infrastructuur waaronder spoorwegen en autowegen interessant? Bekijk dan onze vacatures in de grond weg water bouw.